Toevoegingen aan Daniël

Deuterocanonieke boeken

In de Griekse vertaling van het boek Daniël staan drie toevoegingen. Tot aan de Reformatie werden deze toevoegingen gelezen bij het boek Daniël en in de eerste druk van de Statenvertaling staan ze ook nog. Daarna werden ze Protestantse Bijbels niet meer toegevoegd, maar ze staan wel en de Rooms Katholieke Bijbel, als Deuterocanonieke boeken.

Van de NBV en de NBV21 bestaat een uitgave mét deuterocanonieke boeken. Online zijn de toevoegingen aan Daniël ook in de Statenvertaling toevoegingen te lezen:

De drie toevoegingen aan het boek Daniël zijn:

Gebed van Azarja en het lied van de drie mannen
Susanna
Bel en de draak

Het gebed van Azarja en het loflied van de drie vrienden

Het gebed van Azarja volgt op Daniël 3:23 waar de drie vrienden van Daniël: Sadrach, Mesach en Abednego in de oven werden gegooid. In Daniël 3:24 gaat het dan verder met de schrik van koning Nebukadnezar, omdat hij de vrienden plus een vierde persoon in de oven ziet lopen. In de deuterocanonieke toevoeging staat het gebed wat Azarja gebeden zou hebben in de oven.

De drie, Sadrach, Mesach en Abednego, vielen gekneveld in de laaiende oven.
Daniël 3:23

Midden in de vlammen liepen ze rond, zongen lofliederen voor God en prezen de Heer. Azarja bleef staan en begon midden in het vuur hardop te bidden:
Daniël Gr. 1:1-2 NBV21

Azarja zegt dat het oordeel van God over de zonde van zijn voorouders rechtvaardig is, maar vraagt om redding zodat degenen die hen kwaad doen zullen beseffen Wie God is. Toen de drie vrienden niets merkten van het vuur zongen ze een loflied in de oven.

Susanna

In het verhaal van Daniël en Susanna wordt Susanna vals beschuldigd van overspel en ze wordt ter door veroordeeld. Maar Daniël grijpt in en vraagt de vergadering en omstanders of ze bij zinnen zijn, om een dochter van Israël zonder ondervraging en kennis van de feite te veroordelen. Daniël laat de twee volksoudsten die Susanna aanklaagden apart bij zich komen en vraagt hen bij welke boom zij Susanna en de man hebben gezien. Volgens de ene volksoudste ws het een mastiekboom en volgens de andere een eik. Zo vallen ze door de mand en worden zij zelf ter dood veroordeeld.

Het verhaal van Susanna, een ‘bijzonder mooie vrouw’ volgens Daniël Gr. 2:1 heeft veel kunstschilders geïnspireerd, onder andere ook de schilder Rembrandt.

Bel en de draak

Dit zijn twee verhalen: Daniël en Bel en Daniël en de draak. In beide verhalen gaat het over het aanbidden van iets of iemand anders dan God, maar Daniël bidt alleen tot zijn eigen God.

Dus vroeg de koning hem: ‘Waarom aanbidt u Bel niet?’ Daniël antwoordde: ‘Ik vereer geen afgodsbeeld dat door mensenhanden is gemaakt, maar de levende God, die de hemel en de aarde geschapen heeft en heerser is over al wat leeft.’ ‘Wilt u soms beweren dat Bel geen levende god is?’ vroeg de koning. ‘Ziet u niet hoeveel hij elke dag eet en drinkt?’ Daniël lachte en zei: ‘Laat u niet misleiden, majesteit. Vanbinnen is hij van leem en vanbuiten van brons, en hij heeft nog nooit iets gegeten of gedronken.’
Daniël Gr. 2:4b-7 NBV21

De Babyloniërs vereerden ook nog een grote draak. De koning zei tegen Daniël: ‘U kunt toch niet beweren dat dit geen levende god is? Aanbid hem dus.’ Maar Daniël zei: ‘Ik aanbid de Heer, mijn God, want Hij is een levende God. Als u mij toestemming geeft, majesteit, zal ik de draak zonder zwaard of stok doden.’ De koning antwoordde: ‘U hebt mijn toestemming.’ Daniël maakte een mengsel van teer, vet en haren, kookte het en vormde er koeken van, die hij in de bek van de draak gooide. De draak slikte ze door en zijn buik barstte open. Daniël zei: ‘Kijkt u nu eens wat u hebt vereerd.’
Daniël Gr. 2:23-27 NBV21