Pascha / Pesach

Wat vieren Joden met Pascha?

Het makkelijkst om te ontdekken wat Joden vieren met Pascha is gewoon je Bijbel pakken heb ik ontdekt. Want een Bijbel heb je vast en in Exodus 12 en 13 staat alles over de instelling van Pascha. Het heeft te maken met de tiende plaag in Egypte.

De Israëlieten waren slaven in Egypte. Mozes zou hen uit Egypte leiden, maar de farao liet hen niet gaan. Toen waarschuwde de Here God dat Hij 10 plagen zou sturen, maar na iedere plaag weigerde de farao hen te laten gaan.

Mozes en Aäron hebben al deze wonderen gedaan voor de farao, maar de HEERE verhardde het hart van de farao, zodat hij de Israëlieten niet uit zijn land liet gaan.

Exodus 11:10 HSV

Dan volgt de instelling van het Pascha en de tiende plaag. Na de tiende plaag zou de farao hen laten gaan.

De instelling van het Pascha (Exodus 12:1-28)

Vers 1-20 is de toespraak van de Here God tegen Mozes en Aäron en in vers 21-27 verteld Mozes de Israëlieten wat ze moeten doen. Deze maand was voortaan de eerste maand van het nieuwe jaar. Op de tiende dag moeten de Israëlieten een gezond schaap of geit, uit de kudde halen. Na vier dagen moet het dier geslacht worden en als het donker is moet er bloed van het dier op de deurposten worden gesmeerd. Alle eerstgeboren zouden die nacht worden gedood, maar niet in de huizen met bloed aan de deurpost, die huizen werden overgeslagen. Het dier moest geroosterd worden en snel opgegeten worden, zodat ze snel konden vertrekken uit Egypte.

Deze dag moest voor altijd een feestdag zijn. De Joden moeten dan zeven dagen ongezuurd brood eten (brood zonder gist.

De tiende plaag: de dood van de eerstgeborenen (Exodus 12:29-42)

In die nacht werden alle eerstgeboren in Egypte gedood, ook de eerstgeboren dieren. De farao wilde nog maar één ding, dat de Israëlieten heel snel zouden vertrekken uit Egypte. Ze namen het ongezuurde deeg mee en vertrokken. Onderweg bakten ze brood van het deeg.

Voorschriften voor het Pascha (Exodus 12:43-50)

Vanaf Exodus 12:43 vertelde de Here God Mozes en Aäron hoe ze voortaan ieder jaar het Pascha ieder jaar moeten vieren. Van het dier mag geen bot gebroken worden en het moet in huis worden gegeten. Slaven die zijn besneden mogen mee-eten.

Heiliging van de eerstgeborenen (Exodus 13:1-16)

Als de Israëlieten in het land Kanaän wonen moeten ze elk jaar in de eerste maand Abib het Pesachfeest vieren. Zeven dagen lang moeten ze ongezuurd brood eten en de zevende dag is een feestdag. De oudste zoon vraagt ’s avonds wat dit allemaal betekent en het oudste familielid verteld dan van de uittocht uit Egypte. Ieder eerstgeboren dier moest aan de Here worden geofferd. Eerstgeboren kinderen werden door een offer van een lam vrijgekocht. Net als in vers 9 wordt het beeld gebruikt van de tekens aan het voorhoofd en aan de hand.

Namen voor het feest

Na het lezen van Exodus 12 en 13 zijn ook de namen die worden gebruikt voor het feest duidelijk:

• Pesach (Hebreeuws). Komt van een werkwoord dat ‘overheen stappen’ betekent, of ‘voorbijgaan’. Omdat de Here God voorbij ging aan de huizen waar bloed op de deurposten was gesmeerd.
• Pascha (Grieks). In Lucas 22:15 schrijft Lucas dat Jezus er naar verlangd het pascha met de discipelen te eten.
• Chag Hamatsot, feest van de ongezuurde broden. Zeven dagen moesten de Israëlieten ongezuurde broden eten.

De seder-maaltijd

Joden vieren nog elk jaar, zeven dagen Pesach. Op de eerste avond eten ze de seder-maaltijd wat herinnert aan de avond van de uittocht uit Egypte. Seder betekent orde. De maaltijd verloopt ook geordend, met ingrediënten met een symbolische betekenis.

Zij moeten het vlees dezelfde nacht [nog] eten; op vuur gebraden, met ongezuurde [broden], [en] met bittere kruiden moeten zij het eten.

Exodus 12:8 HSV

De zes ingrediënten van de seder-maaltijd:

1. Zróa: een geroosterd botje met een beetje vlees eraan. Symbool voor het paaslam.
2. Beetsa: een geroosterd ei. Symbool voor de maaltijd bij het paaslam.
3. Maróór: bittere kruiden, mierikswortel of radijs. Symbool voor de bitterheid van het leven in Egypte.
4. Charósèt: de zoeten vruchtenmoes. De kleur lijkt op die van klei. Symbool voor de stenen die de Israëlieten moesten bakken in Egypte.
5. Karpas: radijs of peterselie in zout water. Radijs of peterselie staat symbool voor hoop in de toekomst. Het zoute water staat symbool voor de tranen van de Israël.
6. Chazèrèt: een bitter kruid wat eerst zoet is en later hard en bitter wordt. Symbool voor de houding van de Egyptenaren.

Pascha in het Nieuwe Testament

En Hij zei tegen hen: Ik heb er vurig naar verlangd dit Pascha met u te eten, voordat Ik ga lijden. Want Ik zeg u dat Ik daar zeker niet meer van zal eten, totdat het vervuld is in het Koninkrijk van God. En nadat Hij een drinkbeker genomen had en gedankt had, zei Hij: Neem deze en deel [hem] onder elkaar. Want Ik zeg u dat Ik niet drinken zal van de vrucht van de wijnstok, totdat het Koninkrijk van God gekomen is.

Lukas 22:15-18 HSV

Jezus vierde het Pascha met Zijn discipelen, voor Hij ging sterven. Het is de laatste keer totdat het vervuld is in het Koninkrijk van God. Dit gaat over de tijd die nog komt, als Jezus terugkomt. Het verwijst naar een Messiaans feestmaal, het avondmaal van de bruiloft van het Lam in Openbaring 19.

Verwijder dan het oude zuurdeeg, opdat u een nieuw deeg zult zijn. U bent immers ongezuurd, want ook ons Paaslam is voor ons geslacht: Christus.
Laten wij dus feestvieren, niet met oud zuurdeeg, ook niet met zuurdeeg van slechtheid en boosaardigheid, maar met ongezuurde [broden] van oprechtheid en waarheid.

1 Korinthe 5:7-8 HSV

Paulus noemt Jezus Christus hier ons Paaslam. Het lam dat de Israëlieten moesten slachten om zo aan de dood te ontkomen is niet meer nodig. Jezus bloed is hiervoor in de plaats gekomen.

Vehi She’amda – special edition

Bronnen

• StudieBijbel Online
• CKG – Kerk en Israël – Pesach
• HSV-Studiebijbel
• Shalom voor Israël – PESACH EN UITLEG OVER DE SEDERMAALTIJD
• Scholastic Parents – Celebrate Passover With a Seder Plate Printable
• Joodse feesten en vasten een reis over de zee van de Talmoed naar de wereld van het Nieuwe Testament – G.H. Cohen Stuart