De overwinningscirkel

Overwinningscirkel / model van Nielsen

Nielsen was één van de eerste christelijke ontwikkelingspsychologen. Hij combineerde wetenschap met geloof en ontwikkelde de overwinningscirkel. Het was één van de eerste dingen die ik leerde bij Koinonia. De combinatie van psychologie en geloof was ook wat me aansprak in de cursus en waarom ik ermee begon in 2012. Deze overwinningscirkel vond ik dan ook heel interessant en ik heb er veel van geleerd over mezelf. In de cirkel staan diverse fasen, die we op verschillende gebieden steeds weer doorlopen:

• motivatie
• doel
• misleiding
• blokkade
• zelfverdediging
• relatie met Jezus en anderen
• waarheid over jezelf
• bekering, jouw kans
• geloof als vrucht
• testfase
• Heilige Geest
• vicieuze cirkel

Motivatie

De psychologische motor van een mens motiveert hem om tot zijn doel te komen. De liefdesmotivaties zijn onderdelen van de psychologische motor. In het schema staan de vruchten bij een goed ontwikkelde psychologische motor. We komen dan tot ons doel. Zure vruchten bij een niet goede ontwikkelde motor leiden tot misleiding, geblokkeerd raken of een overlevingsmechanisme.

Doel

God’s doel met ons is, leven in relatie met Hem en andere mensen.

Misleiding

Je bent niet op je doel gericht en zelf heb je het niet eens in de gaten. Je bent gericht op prestaties of afhankelijk van de goedkeuring van anderen. Het is belangrijk voor je hoe anderen over je denken.

Blokkade

Bij een blokkade is je liefdesmotor kapot. Door onmacht ervaar je angst, boosheid of schuldgevoelens.

Zelfverdediging / overlevingsmechanisme

Als je in een blokkade of misleiding zit is zelfverdediging vaak het gevolg. Om toch te overleven staan we niet stil bij de echte (relationele) pijn. Je kwetst jezelf, de ander of vlucht in verdovende middelen.

Relatie met Jezus en met anderen

Relaties werken genezend en zijn een kans op herstel. Het is het verlangen van Jezus dat we vrucht dragen en tot ons doel komen. God liefhebben en onze naaste als onszelf.

Hierin wordt Mijn Vader verheerlijkt, dat u veel vrucht draagt en Mijn discipelen bent. Zoals de Vader Mij liefgehad heeft, heb ook Ik u liefgehad; blijf in Mijn liefde.

Johannes 15:8-9 HSV

Waarheid over jezelf

Om te genezen/herstellen is het nodig je bewust te worden van de waarheid van je leven. Het gaat dan niet om schuld, maar om de invloed. Als je terugkijkt kun je de invloed opsporen.Wat zijn de vruchten en de zure vruchten? Wat is de waarheid van je leven. Wat is de waarheid van Jezus en hoe kijkt Hij naar je.

Bekering, jouw kans

God spreekt ons aan op onze verantwoordelijkheid. Hij dwingt niet, je mag je bekeren, je moet niet. Bekeer je van wat je houvast was. Als je de waarheid van je leven gaat zien, mag je rouwen om wat je miste. Je kunt dan de verantwoordelijkheid nemen voor je eigen leven en alsnog tot je doel komen.

Geloof als vrucht

Welnu dan, laten ook wij, nu wij door zo’n menigte van getuigen omringd worden, afleggen alle last en de zonde, die ons [zo] gemakkelijk verstrikt. En laten wij met volharding de wedloop lopen die voor ons ligt, terwijl wij het oog gericht houden op Jezus, de Leidsman en Voleinder van het geloof.

Hebreeën 12:1 HSV

We mogen de last afleggen die ons belemmert tot ons doel te komen. Dan hebben we minder bevestiging nodig van anderen en onze eigenwaarde neemt toe.

Testfase

De testfase is een proces, het gaat niet allemaal in één keer goed. Maar we kunnen leren anders naar onszelf en de ander te kijken. Ontdekken welke relaties moeilijk zijn, bij wie kun je wel of niet jezelf zijn?

Heilige Geest

De Heilige Geest is in elke stap van het overwinningsmodel aanwezig. Hij overtuigt ons van zonde en is onze Helper en onze Trooster.

Vicieuze cirkel

In alle rollen die we hebben als mens, doorlopen we iedere dag de overwinningscirkel. In het midden staat nog de vicieuze cirkel. Want de testfase is een proces en soms beland je weer in de misleiding of blokkade. Maar we kunnen ook telkens weer opnieuw de cirkel rond en de volgende keer lukt het misschien wel. God geeft ons elke keer weer een nieuwe kans en is ons genadig.

Persoonlijk

Mooi verhaal, denk je misschien, maar hoe werkt het in de praktijk en hoe doe je het zelf? Tja, de theorie vind ik onwijs boeiend, maar de praktijk is lastig. Deze quote kwam vaak voorbij tijdens de cursus en helpt me om geduld te hebben met mezelf:

Bewustwording is het begin van de verandering’

Niet alles kan ineens goed gaan. Een mens blijft leren, tot zijn dood toe. We blijven te maken hebben met de gevolgen van de zondeval. Relaties zijn niet zoals het was in het begin. Daar hebben we allemaal mee te maken en daarom kunnen we elkaar beschadigen. Iedereen heeft zijn of haar pijnpunten en dingen waarmee we moeilijk kunnen omgaan. Omgaan met afwijzing is niet mijn sterkste punt. Ieder mens heeft erkenning en bevestiging nodig van de ander. Ikzelf heb de neiging om mezelf snel schuldig te voelen. Dan ga ik in de verdediging en ik kan dan behoorlijk cynisch zijn, of ik maak mezelf kleiner dan ik ben en laat over me lopen. Lastig, ook in de kerk, om een weg te vinden om jezelf te durven, kunnen en mogen zijn. Ook in de rol als kerk/gemeentelid doorlopen we steeds weer de overwinningscirkel met elkaar en ook in de kerk, waar het ook zo vaak fout gaat, is God genadig voor ons.

Ralph van Manen │ Jij bent waardevol

Bronnen

• Koinonia │ Cursus Contextueel Pastoraat
• Heleen Visser │ Scriptie cursus Contextueel Pastoraat Koinonia│Beeldenstorm in je hoofd│2015