Mozes & Jezus

Mozes en Jezus

Jezus wordt met meerdere personen uit het Oude Testament vergeleken. Mattheüs bijvoorbeeld, vergelijkt Jezus met Mozes.

Jezus wordt door Matteüs gepresenteerd als de nieuwe Mozes, die uit Egypte komt (2:13-15), die door het water van de Jordaan is gegaan (3:13), die een periode van 40 (dagen ipv jaren) in de woestijn was (4:1-2), en die vanaf een berg Gods wil voor zijn volk bekend maakt (5:1).

ETS-Bijbelcursus leerjaar 1 | 2018-2019│Samenvatting Les 2 Nieuwe Testament│Mattheüs│Jezus de Messias-Koning deel 1

Mozes is een van de hoofdpersonen in het Oude Testament. Jezus is natuurlijk méér dan Mozes, maar er zijn ook overeenkomsten tussen Mozes en Jezus. Ik vond het leuk om deze overeenkomsten, maar ook de verschillen tussen Mozes en Jezus en Bijbelse lijn op een rijtje te zetten. Verwacht geen compleet overzicht en het is ook niet chronologisch, want ik ben helaas geen theoloog, maar het was heel leuk en leerzaam om te doen.

• De Naam van God bekend maken
• Zachtmoedig
• Herder
• Poging tot stenigen
• De verheerlijking van Jezus op de berg
• De wet
• Liefde
• Parakleet
• De Messias herkennen
• Het lied van Mozes en het lied van het Lam

Wie is Mozes?

Iedereen met een beetje Bijbelkennis weet wel wie Mozes is. Zo niet, bekijk dan dit tekenfilmpje, dan weet je het weer.

Reinout Krajenbrink│Het verhaal van Mozes

De Naam van God bekend maken

God maakte zijn Naam bekend aan het volk Israël, via Mozes. Zijn Naam is ‘JHWH’, ‘IK BEN DIE IK BEN’, of ‘IK ZAL ER ZIJN’. In het evangelie van Johannes lezen we dat Jezus de Naam van zijn Vader bekend maakte. Jezus verwijst in Johannes 8:58 naar wat God zei tegen Mozes in Exodus 3 en dat herkenden de Farizeeën ook. Ze waren boos omdat Jezus daarmee zei dat hij God is, Dezelfde als de God Die zich aan Mozes bekend maakte.

Mozes		Jezus
Exodus 3:13-14	Maar Mozes zei: ‘Stel dat ik naar de Israëlieten ga en tegen hen zeg dat de God van hun voorouders mij gestuurd heeft, en ze vragen: “Wat is de naam van die God?” Wat moet ik dan zeggen?’ Toen antwoordde God hem: ‘Ik ben die er zijn zal. Zeg daarom tegen de Israëlieten: “IK ZAL ER ZIJN heeft mij naar u toe gestuurd.”’	Johannes 17:6	Ik heb uw naam bekendgemaakt aan de mensen die U Mij uit de wereld gegeven hebt. Zij waren van U, maar U hebt hen aan Mij gegeven. Ze hebben uw woord bewaard,
		Johannes 8:58 HSV	Jezus zei tegen hen: Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: Vóór Abraham geboren was, ben Ik.

Zachtmoedig

Jezus is zachtmoedig en Mozes wordt in Numeri 12 de zachtmoedigste mens op aarde genoemd.

Mozes		Jezus
Numeri 12:3 HSV	Maar de man Mozes was zeer zachtmoedig, meer dan alle mensen die op de aardbodem waren.	Mattheüs 11:29 NBV21	Neem mijn juk op je en leer van Mij: Ik ben zachtmoedig en nederig van hart. Dan zullen jullie werkelijk rust vinden,

Herder

Van Jezus weten we dat Hij de goede Herder is. Mozes was ook een herder. Over de schapen en geiten van zijn schoonvader Jethro, maar Mozes werd ook herder over het volk Israël. God stuurde hem naar de farao om hen uit Egypte te bevrijden en daarna trok hij veertig jaar met hen door de woestijn.

Mozes	schaapherder en herder van het volk Israël	Jezus	de Goede Herder
Exodus 3:1	Mozes was gewoon de schapen en geiten van zijn schoonvader Jetro, de Midjanitische priester, te weiden. Eens dreef hij de kudde ver de woestijn in, en zo kwam hij bij de Horeb, de berg van God.
Exodus 3:10	Daarom stuur Ik jou nu naar de farao: jij moet mijn volk, de Israëlieten, uit Egypte wegleiden.’	Johannes 10:12 NBV21	Ik ben de goede herder. Een goede herder is bereid zijn leven te geven voor de schapen.

De Midrash is een uitleg door rabbijnen van de Hebreeuwse Bijbel. In een voorwoord van de Midrash van het boek Ruth staat de volgende uitleg over Mozes als herder. Het lijkt veel op Jezus als de Goede Herder, Die zijn leven wil geven voor de schapen.

Rabbi Neḥemya begon: “Israël, uw profeten zijn als vossen in puin geweest. [U bent niet in de bres gaan staan of bouwde een omheining voor het huis van Israël, om stand te houden in de strijd op de dag des Heren]” (Ezechiël 13:4-5) – net zoals deze vos anticipeert in de ruïnes, zodat wanneer hij mensen ziet, hij weet in welke richting hij moet vluchten, dus waren als vossen in de ruïnes. Je ging niet in de bres zoals Mozes. Met wie was Mozes onze meester vergelijkbaar? Het is als een trouwe herder voor wie net voor het donker een hek viel. Hij stond op en sloot aan drie kanten af, maar er bleef een bres over en hij had geen tijd om het te omheinen. Hij stond in de bres; er kwam een ​​leeuw en hij stond ertegen. Er kwam een ​​wolf en hij stond ertegen. U [de profeten] stond echter niet in de bres zoals Mozes, want als u in de bres was gaan staan zoals Mozes, zou u in staat zijn te gaan staan in de strijd ​​op de dag van Gods toorn.

Midrash Rabbah│Ruth Rabba

Poging tot stenigen

De Israëlieten verwijten Mozes meerdere keren dat hij hen heeft meegenomen uit Egypte. In Exodus 14:11, 15:24, 16:2 en 17:3. Psalm 95:8 gaat over deze situatie en daar staat dat zij in Meriba hun harten hebben verhard. Mozes is bang om te worden gedood door steniging. In het Nieuwe Testament lezen we drie keer dat de Joden Jezus willen stenigen.

Mozes	werd drie keer bijna gestenigd door het volk Israël	Jezus	Drie keer wilden de Joden Jezus stenigen
Exodus 17:4 NBV21	Mozes riep luid de HEER aan. ‘Wat moet ik met dit volk beginnen?’ vroeg hij. ‘Er hoeft niet veel meer te gebeuren of ze stenigen mij!’	Johannes 8:59 NBV21	Toen raapten ze stenen op om naar Hem te gooien. Maar Jezus wist onopgemerkt uit de tempel te ontkomen.
		Johannes 10:31-33 NBV21	Toen de Joden weer stenen opraapten omdat ze Hem wilden stenigen, zei Jezus: ‘Ik heb door de Vader veel goeds voor u gedaan; om welke goede daad wilt u Me stenigen?’ ‘Voor een goede daad zullen we U niet stenigen,’ antwoordden ze, ‘maar wel voor godslastering: U bent een mens, maar U beweert dat U God bent!’
		Johannes 11:7-8 NBV21	Daarna zei Hij tegen zijn leerlingen: ‘Laten we teruggaan naar Judea.’ ‘Maar rabbi,’ protesteerden de leerlingen, ‘de Joden wilden U stenigen, en nu wilt U daar toch weer naartoe?’

De verheerlijking van Jezus op de berg

Mozes was bij de verheerlijking van Jezus op de berg. Jezus nam Petrus, Jakobus en Johannes mee een hoge berg op. Boven op de berg zagen ze het gezicht van Jezus veranderen en zijn kleren gingen helder wit glanzen. Toen zagen ze Mozes en Elia, die spraken met Jezus over de dingen die zouden gaan gebeuren in Jeruzalem, zijn lijden en sterven.

Opeens stonden er twee mannen met Hem te praten: het waren Mozes en Elia,
die in hemelse luister verschenen waren. Ze spraken over zijn heengaan, de weg die Hij in Jeruzalem zou voltooien.

Lukas 9:30-31 NBV21

De wet van Mozes en Jezus

Mozes gaf de wet van God aan de Israëlieten. Van de eerste keer lezen we in Exodus 20, nadat het volk Israël in de Sinaï-woestijn is aangekomen. Mozes gaf de wet voor de tweede keer aan de Israëlieten nadat ze veertig jaar door de woestijn hadden gereisd. De Bijbel wordt door Jezus ‘de Schriften van Mozes’ genoemd. Jezus maakte de Joodse leiders duidelijk dat Hij hetzelfde vroeg als in de wet van Mozes. Ook Fillippus zegt in Johannes 1:46 dat Mozes schreef over Jezus.

Mozes	gaf de wet van God door	Jezus	heeft de wet vervuld
Exodus 19:7 NBV21	Mozes ging terug, riep de oudsten van het volk bijeen en deelde hun alles mee wat de HEER hem had opgedragen.	Johannes 5:39 HSV	U onderzoekt de Schriften, want u denkt daardoor eeuwig leven te hebben, en die zijn het die van Mij getuigen.
		Johannes 5:46 HSV	Want als u Mozes geloofde, zou u Mij geloven; want hij heeft over Mij geschreven.
Deuteronomium 5:1 NBV21	Mozes riep het hele volk van Israël bijeen en sprak het als volgt toe: Luister, Israël, naar de wetten en de regels die ik u vandaag bekendmaak. Maak ze u eigen en leef ze strikt na.	Johannes 1:46 NBV21	Hij zocht Natanaël op en zei tegen hem: ‘We hebben de man gevonden over wie Mozes in de wet geschreven heeft en over wie ook de profeten hebben gesproken: Jezus, de zoon van Jozef, uit Nazaret!’

David Murray ontdekte Jezus op iedere bladzijde van de Bijbel, maar hij maakte zich zorgen of hij het er niet teveel inlegde. Bovenstaande teksten uit Johannes overtuigden hem. Hij omschrijft het zo:

‘De oudtestamentische Schriften getuigen van Mij … Mozes schreef over Mij … Mozes’ onderwijs geloven is hetzelfde als Mij geloven.’
Waar gaat het in het Oude Testament over? Jezus’ nadrukkelijke antwoord is: ‘Over Mij! Mij! Mij!’

David Murray│Die zijn het die van Mij getuigen

God liefhebben boven alles

De kern van de wet van Mozes en van het onderwijs van Jezus zijn hetzelfde: ‘God liefhebben boven alles en je naaste als jezelf.’

Mozes		Jezus
Deuteronomium 6:4-5	Luister, Israël: de HEER , onze God, de HEER is de enige! Heb de HEER , uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht.	Markus 12:29-30	Jezus antwoordde: ‘Het voornaamste is: “Luister, Israël! De Heer, onze God, is de enige Heer; heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand en met heel uw kracht.”

Parakleet

Mozes wordt gezien als de parakleet voor Israël. Andere woorden voor parakleed zijn: bemiddelaar, voorbidder of voorspraak. In het boek Jeremia worden Mozes en Samuël gezien als grote voorbidders. In Exodus 33 staat dat Mozes bemiddelde tussen God en het volk Israël. In Psalm 106 lezen we dat God zijn dodelijke woede vanwege het aanbidden van het gouden kalf, afwendde door de voorbede van Mozes. De voorspraak van Mozes zorgde ervoor dat God het volk vergeving schonk.

Jezus spreekt in Johannes 14:16 over een andere pleitbezorger, die Hij de Vader zal vragen hen te geven. Dit is de Heilige Geest, maar Jezus was zelf dus ook de parakleet. In 1 Johannes 2:1 staat dat Jezus nu in de hemel voor ons pleit bij de Vader.

Mozes	parakleet voor Israël	Jezus	pleitbezorger bij de Vader
Jeremia 15:1	De HEER zei tegen mij: ‘Zelfs al zouden Mozes en Samuel voor Mij staan, dan nog zou Ik dit volk geen gehoor geven. Stuur het weg, laat het uit mijn ogen verdwijnen.	Johannes 14:16	Dan zal Ik de Vader vragen jullie een andere pleitbezorger te geven, die altijd bij je zal zijn:
Exodus 33:12-13 NBV21	Mozes zei tegen de HEER : ‘U draagt mij wel op het volk verder te laten trekken, maar U hebt mij niet laten weten wie U met mij mee zult sturen, terwijl U toch gezegd hebt: “Jou heb Ik uitgekozen, jou ben Ik goedgezind.” Als dat werkelijk zo is, laat mij dan weten wat uw plannen zijn. Dan leer ik U kennen en weet ik zeker dat U mij goedgezind bent. Vergeet toch niet dat deze mensen uw volk zijn.’	1 Johannes 2:1	Kinderen, ik schrijf u dit opdat u niet zondigt. Maar mocht een van u zondigen, dan hebben wij een pleitbezorger bij de Vader: Jezus Christus, de rechtvaardige.
Psalm 106:23	Hij besloot hen uit te roeien, maar Mozes, de man die Hij had gekozen, verdedigde hen, ging voor Hem staan en wendde zijn dodelijke woede af.

Jezus, de Messias herkennen

Ondanks dat de Joden de wet van Mozes goed kenden, herkenden ze niet dat Jezus de Messias is, waarover Mozes heeft geschreven. David Murray schrijft dat Jezus de Joden van Zijn tijd vertelde dat Mozes, hun grote held, hen er op een dag van zou beschuldigen dat ze de christocentrische betekenis van de boeken die hij schreef niet hadden begrepen.

U moet niet denken dat Ik u bij de Vader zal aanklagen; Mozes, op wie u uw hoop hebt gevestigd, klaagt u aan.
Als u Mozes zou geloven, zou u ook Mij geloven, hij heeft immers over Mij geschreven.
Maar als u niet gelooft wat hij geschreven heeft, hoe zou u dan geloven wat Ik zeg?’

Johannes 5:45-47

Ook de Emmaüsgangers en de discipelen hadden het niet begrepen. Na zijn opstanding leerde Jezus hen dat het Oude Testament naar Hem verwees.

Toen zei Hij tegen hen: ‘Hebben jullie dan zo weinig verstand en zijn jullie zo traag van begrip dat jullie niet geloven in alles wat de profeten gezegd hebben?
Moest de messias al dat lijden niet ondergaan om zijn glorie binnen te gaan?’
Daarna verklaarde Hij hun wat er in al de Schriften over Hem geschreven stond, en Hij begon bij Mozes en de Profeten.

Lukas 24:25-27 NBV21

Hij zei tegen hen: ‘Toen Ik nog bij jullie was, heb Ik tegen jullie gezegd dat alles wat in de Wet van Mozes, bij de Profeten en in de Psalmen over Mij geschreven staat in vervulling moest gaan.’
Daarop maakte Hij hun verstand ontvankelijk voor het begrijpen van de Schriften.

Lukas 24:44-45 NBV21

Het lied van Mozes en het lied van het Lam

Het lied van Mozes (Exodus 15:1-18)

Toen Mozes en de Israëlieten veilig aan de andere kant van de Rode Zee stonden, zongen ze een lied ter eer van God.

Toen zong Mozes, samen met de Israëlieten, dit lied ter ere van de HEER : ‘Ik wil zingen voor de HEER, zijn macht en majesteit zijn groot! Paarden en ruiters wierp Hij in zee.

Exodus 15:1 NBV21

Het lied van Mozes (Deuteronomium 31:30 – 32:47)

Het lied in Deuteronomium moet Mozes opschrijven en de Israëlieten uit hun hoofd laten leren. Het lied zal later tegen hen getuigen als ze ongehoorzaam zijn.

Daarom moet jij het volgende lied opschrijven en het de Israëlieten uit hun hoofd laten leren; Ik zal het tegen hen laten getuigen.

Deuteronomium 31:19 NBV21

En ten aanhoren van de verzamelde Israëlieten zong Mozes dit lied, van begin tot eind:

Heel dit lied heeft Mozes samen met Jozua, de zoon van Nun, gezongen ten aanhoren van het volk.

Deuteronomium 32:44 NBV21

Het lied van het Lam

In Openbaring 15 lezen we over het lied van Mozes en het lied van het Lam. Het kan gaan om één lied: Openbaring 15:3b-4. Of het zijn twee liederen: het lied van Mozes uit Exodus 31 of uit Deuteronomium 32 plus het lied van het Lam.

En zij zongen het lied van Mozes, de dienstknecht van God, en het lied van het Lam, met de woorden: Groot en wonderbaarlijk zijn Uw werken, Heere, almachtige God; rechtvaardig en waarachtig zijn Uw wegen, Koning van de heiligen!
Wie zou U niet vrezen, Heere, en Uw Naam niet verheerlijken? Immers, U alleen bent heilig. Want alle volken zullen komen en U aanbidden, want Uw oordelen zijn openbaar geworden.

Openbaring 15:3-4 HSV

Nederland Zingt│Sela│Opwekking 284│Maak groot, de Here onze God

Bronnen/meer lezen

• Uitgelichte afbeelding: BijbelBasics│Mozes en Elia
• Armin Baum, Rob van Houwelingen│Theologie van het Nieuwe Testament in twintig thema’s
• ETS-Bijbelcursus leerjaar 1 | 2018-2019│Samenvatting Les 2 Nieuwe Testament│Mattheüs│Jezus de Messias-Koning deel 1
• Hetty Lalleman│Quickscan van het Oude Testament
• David Murray│Die zijn het die van Mij getuigen│Tien eenvoudige manieren om Jezus te ontdekken in het Oude Testament
• Henk Poot│Uittocht│Het Evangelie van Johannes
• W. Visscher│Gezonden, bijbelstudies over het leven van Mozes
• Leven met God en de Bijbel│De 10 geboden
• HSV-Studiebijbel
• StudieBijbel Online
• De Sefria Midrash│Ruth Rabbah, Petichta