De maagdelijke geboorte en de belofte van God
A. Huijgen schrijft in hoofdstuk 5 van het boek ‘Maria, icoon van genade’ over de betekenis van de maagdelijke geboorte voor de relatie tussen kerk en Israël. Ik vind het een boeiend onderwerp, maar heb me niet eerder verdiept in de maagdelijke geboorte en de betekenis ervan. Dus eerst iets over de maagdelijke geboorte en daarna over de Maria, een Joods meisje.
Betekenis van de maagdelijke geboorte
De maagdelijke geboorte van Jezus houdt in dat Jezus bij Maria is verwekt zonder geslachtsgemeenschap met een man. Lukas schrijft in zijn evangelie dat de Heilige Geest over Maria zou komen en haar zou overschaduwen met de kracht van de Allerhoogste. Het ‘overschaduwen’ verwijst naar Exodus 40 waar de tabernakel (de ontmoetingstent) werd overschaduwd door een wolk. De heerlijkheid van God rustte op de tabernakel.
Maria vroeg aan de engel: ‘Hoe zal dat gebeuren? Ik heb immers nog geen gemeenschap met een man.’
Lukas 1:34-35 NBV21
De engel antwoordde: ‘De heilige Geest zal over je komen en de kracht van de Allerhoogste zal je als een schaduw overdekken. Daarom zal het kind dat geboren wordt, heilig worden genoemd en Zoon van God.
Mozes kon de ontmoetingstent niet meer binnengaan, want de wolk rustte daarop en de majesteit van de HEER vulde de tabernakel.
Exodus 40:35 en 38 NBV21
De maagdelijke geboorte zou beter de maagdelijke conceptie genoemd worden, omdat het gaat over het zwanger worden van Maria en niet over de geboorte. In de protestantse kerk, want de Rooms Katholieke en Orthodoxe Kerk leren dat Maria haar hele leven maagd is gebleven. De maagdelijke geboorte wordt vaak verward met de onbevlekte ontvangenis van Maria. Dit is de leer in de Rooms Katholieke Kerk, waarin met stelt dat Maria zonder erfzonde is geboren.
De maagdelijke geboorte in de vroege kerk en tijdens de reformatie
In de Vroege Kerk en later tijdens de reformatie ging de maagdelijke geboorte steeds meer over de maagdelijkheid op zich. Maagdelijkheid werd iets bijzonders, een ideaal van zuiverheid en heiligheid, waardoor het celibaat en de kloosters ontstonden. Het huwelijk werd ondergewaardeerd. Seksualiteit was alleen bedoeld om kinderen te verwekken en zeker niet iets om van te genieten. Het boek Hooglied, wat gaat over de liefde tussen man en vrouw werd daarom allegorisch uitgelegd (vergeestelijkt).
Maar gaandeweg verdween Maria als Jodin achter de horizon en kon heidendom openlijker de kop opsteken. Maria was niet lelieblank of een typische Europeaanse; ze was een Joods meisje, moeder van een Joodse man. Wie geen ideale Jezus maar de echte Jezus wil kennen, kan hem niet lospellen uit de geschiedenis van God met Israël en met Maria. Je kunt Jezus niet hebben zonder Maria; je kunt Maria niet hebben zonder Israël.
A. Huijgen │ Maria, icoon van genade
Maria, een Joods meisje
De aandacht voor de maagdelijke geboorte op zich, als zuiverheid en heiligheid ging ten koste van de aandacht voor Maria als Joods meisje en de betekenis daarvan. Vergeten werd dat Maria een Joods meisje was. Maria heeft dezelfde Hebreeuwse naam als de zus van Mozes: Mirjam. Waarschijnlijk komen ze beiden uit de stam van Levi.
Het geslachtsregister van Jezus Christus, in het Mattheüs-evangelie
Mattheüs schreef zijn evangelie voor Messiasbelijdende Joden. In het evangelie van Mattheüs blijkt dat Jezus is gekomen voor Joden én voor heidenen (niet-Joden).
Overzicht van de afstamming van Jezus Christus, zoon van David, zoon van Abraham.
Mattheüs 1:1 NBV21
Mattheüs begint zijn evangelie met een geslachtsregister van Jezus Christus en noemt Hem: ‘zoon van David’ en ‘zoon van Abraham’.
- Zoon van David – Jezus is de verwachte Messias, de koning, uit het geslacht van David
- Zoon van Abraham – Jezus was ook, net als David, een nakomeling van Abraham. Abraham kreeg de belofte van God, dat uit hem een groot en machtig volk zou voortkomen.
Mattheüs noemt vijf vrouwen in het geslachtsregister van Jezus, iets wat niet gebruikelijk was in Joodse geslachtsregisters. Deze vijf vrouwen zijn: Tamar, Rachab, Ruth, ‘de vrouw van Uria’ (Bathseba) en als laatste Maria. Al deze vrouwen hadden een bijzonder verhaal, sommigen waren heidense vrouwen. Het verhaal van Maria is het meest bijzonder, omdat zij als maagd zwanger werd van Jezus Christus, de Zoon van God.
Het geslachtsregister in Mattheüs, loopt uit op Jozef, hoewel Jozef niet de verwekker is van Jezus. De engel noemt Jozef ‘zoon van David’ en zegt dat hij de zoon van Maria de naam Jezus moet geven. Door de naamgeving erkent Jozef het kind van Maria als zijn zoon. Jezus is daarom via de geslachtslijn van Jozef de ‘zoon van David’.
De maagdelijke geboorte in het Mattheüs-evangelie
Daarom zal de Heere Zelf u een teken geven: Zie, de maagd zal zwanger worden. Zij zal een Zoon baren en Hem de naam Immanuel geven.
Jesaja 7:14 HSV
Terwijl hij deze dingen overwoog, zie, een engel van de Heere verscheen hem in een droom en zei: Jozef, zoon van David, wees niet bevreesd Maria, uw vrouw, bij u te nemen, want wat in haar ontvangen is, is uit de Heilige Geest;
Mattheüs 1:20-23 HSV
en zij zal een Zoon baren, en u zult Hem de naam Jezus geven, want Hij zal Zijn volk zalig maken van hun zonden.
Dit alles is geschied opdat vervuld werd wat door de Heere gesproken is door de profeet, toen hij zei:
Zie, de maagd zal zwanger worden en een Zoon baren, en u zult Hem de naam Immanuel geven; vertaald betekent dat: God met ons.
De maagdelijke geboorte van Jezus, was een vervulling van de profetie uit Jesaja 7:14. Deze profetie was bedoeld voor de tijd waarin Jesaja leefde, maar uit de context van hoofdstuk 9 tot 11 wordt duidelijk dat het ook over de beloofde Messias gaat. De naam Immanuël komt nog twee keer voor in Jesaja 8. In Jesaja 9:5 wordt gesproken over ‘een Kind is ons geboren en een Zoon is ons gegeven’ en in Jesaja 11 over ‘een twijgje wat zal opgroeien uit de stronk van Isaï.’
Gods trouw aan Israël
‘Antisemitisme groeit waar de Joodsheid van Maria en Jezus wordt verwaarloosd’ schrijft Huijgen. Een voorbeeld is: ‘Ambrosius van Milaan, die het ideaal van maagdelijkheid als zuiverheid aanzette, verdedigde ook het afbranden van synagogen als het weren van goddeloosheid’. De brief van Paulus aan de Romeinen stond centraal in de reformatie, maar het ging vooral over de verkiezingsleer en niet over Gods plan met Israël.
Hij heeft het opgenomen voor Israël, Zijn knecht, door aan Zijn barmhartigheid te denken,
Lukas 1:54-55 HSV
zoals Hij gesproken heeft tot onze vaderen, tot Abraham en zijn nageslacht, tot in eeuwigheid.
De maagdelijke geboorte is een wonder en daarom een teken van Gods trouw aan Israël. De beloften van God door de profeten zijn in vervulling gegaan. Maria werd zwanger als maagd en uit haar werd Jezus, de beloofde Messias geboren. Het heil van God is in de eerste plaats voor Israël, dat moeten we niet vergeten, al mogen de heidenvolken daarin wel delen. Daarom werd Jezus geboren. Bij de maagdelijke geboorte is dus niet de maagdelijkheid op zich het belangrijkste, of hoe lang Maria maagd is gebleven, maar het teken ervan.
Bronnen
- Uitgelichte afbeelding: Pixabay
- A. Huijgen │ Maria, icoon van genade
- Christenen voor Israël │ Klaas de Jong │ Hebben we Maria van haar identiteit beroofd?
- J.H. van der Velden │ meditatie over Maria
- ETS-Bijbelcursus 2018/2019 NT les 2, deel 1 │ Jezus, de Messias-Koning │ Mattheüs
- PTU │ Bijbelblog │ Jan Krans │ ‘Geboren uit de maagd Maria’
- Wikipedia │ Maagdelijke geboorte
- Wikipedia │ Onbevlekte Ontvangenis van Maria
Hallo Heleen,
Er is denk ik zoveel te vertellen over wat er rond deze geboorte allemaal speelde.
Denk je niet dat bij wat er allemaal is gebeurd, de Profetieën die van te voren waren gegeven, 100% moeten dekken?
Jesaja wordt terecht aangehaald maar zijn onze theorieën daar ook op afgestemd?
Ik vraag het zo omdat als Yeshua (Zijn naam door de engel aan Maria gegeven) de Zoon van JHWH is, dan is Joseph alleen maar een stiefvader en heeft helemaal niets te maken in de geslachts register van Hem. Er zijn veel theorieën hierover maar als het niet conform de profetieën zijn, dan vraag ik me af; hebben de profeten of het Woord het fout? of hebben de theorieën het fout en hoe zit dat dan?
Mvg Raymond
Bedankt voor je reactie Raymond,
natuurlijk is er veel meer te vertellen over de geboorte van Jezus en ik ken niet alle theorieën. Ik vermoed dat jij bijvoorbeeld meer weet dan ik over de profetieën uit het OT over de komst van de Messias.
Jozef wordt in het geslachtsregister in Mattheüs ‘zoon van David’ genoemd. Hij was inderdaad niet de biologische vader van Jezus, maar wettelijk gezien wel.
Met deze blog probeer ik vooral duidelijk te maken dat door de aandacht in de Vroege Kerk en later tijdens de reformatie voor de maagdelijkheid van Maria, men Israël is vergeten.
Hallo Heleen,
Het is mooi wat je doet, ik denk helaas belangrijker dan dat behalve Israël ook de God van de Bijbel anders is neergezet en Zijn oorspronkelijk woord is vergeten.
Als je bijvoorbeeld Jozef en Maria verder bekijkt en je volgt hun beide geslachtsregisters terug, dan zie je dat in Mattheus het geslachtregister van Maria staat waarbij de genoemde Jozef haar vader is en het geslachts register in Lukas die van Jozef is. Beide zijn afstammelingen van David, Maria via Salomo (waaruit de Messias moest komen) en haar man Jozef van een broer van Salomo tw; Nathan.
Jozef is idd Zijn stiefvader, en dat wordt in Lukas ook bevestigd ‘men dacht dat Jozef Zijn vader was.23 En Hij, Jezus, begon omtrent dertig jaren oud te wezen, zijnde (alzo men meende) de zoon van Jozef, den zoon van Heli,
Zij beide woonden in Nazareth omdat dat de plaats was voor de nakomelingen van David en daarom zo ook heette.
Shalom Raymond