Habakuk

De tijd van Habakuk

Want zie, Ik doe de Chaldeeën opstaan, dat grimmige en onstuimige volk, dat de breedten van de aarde doorkruist om woningen in bezit te nemen die niet van hem zijn.
Habakuk 1:6 HSV

Er is weinig bekend over Habakuk. Hij leefde in het Zuidrijk Juda, tijdens de laatste jaren voor de ballingschap. In hoofdstuk 1:6 staat een verwijzing naar de tijd waarin hij leefde: de Chaldeeën (Babyloniërs) zijn in opkomst. De Assyriërs, die daarvoor de macht hadden, worden in korte tijd verslagen. In 614 valt Assur en in 612 de hoofdstad Ninevé. In 605 verslaan de Babyloniërs de Assyriërs en de Egyptenaren. Habakuk profeteerde 20 jaar na Zefanja. Het volk Israël hield zich niet aan de wet van Mozes en er was onrecht in het land.

De naam Habakuk

De naam Habakuk komt van het Hebreeuwse werkwoord dat omarmen of omhelzen betekent. Het past wel bij wat hij schrijft. Hij laat God niet los voordat hij antwoord kreeg en stelt zijn vertrouwen op God.

Literair genre

Het bijbelboek is profetisch. Habakuk krijgt een visioen van God en beschrijft dit op verschillende manieren. In hoofdstuk 1 en 3 beschrijft hij dit als een lied en in hoofdstuk 2 als een oordeelsprofetie. Het is ook geschiedenis, want de opkomst van de Chaldeeën (de Babyloniërs) wordt beschreven. Het boek is anders dan andere profetische boeken. In plaats van dat God tot de profeet spreekt, gaat de profeet zelf naar God.

BibleProject – Habakkuk

</p>

Indeling

In hoofdstuk 1 en 2 worden de vragen van Habakuk en de antwoorden van God beschreven. In hoofdstuk 3 staat het gebed van Habakuk.

1:1	Opschrift	De last die de profeet Habakuk gezien heeft
1:2-4	Eerste klacht/vraag van Habakuk	God doet niet genoeg Waarom hoeven slechten niet te lijden?
1:5-11	Eerste antwoord van God	Slechten moeten wel lijden, want de Babyloniërs komen
1:12-17	Tweede klacht en vragen van Habakuk	God doet teveel Waarom maakt God gebruik van slechte mensen om minder slechte mensen te straffen?
2:1-5	Tweede antwoord van God	De goeden zullen overleven en de slechten zullen lijden
2:6-20	Vijf spotliederen	‘Wee Babel’
3	Gebed van Habakuk	Habakuk vertrouwt op God

Indeling Habakuk

Habakuk 1:1-11 📜 Eerste klacht en antwoord

HEERE, hoelang roep ik om hulp en luistert U niet, roep ik tot U: Geweld! en verlost U niet?
Waarom doet U mij onrecht zien en aanschouwt U de moeite? Ja, verwoesting en geweld zijn tegenover mij, er ontstaat onenigheid, ruzie verheft zich.
Habakuk 1:2-3 HSV

Habakuk is bezorgd over Juda, omdat het zich niet houdt aan de wet van God en God lijkt alleen toe te kijken. Maar de Here God antwoord en zegt dat Hij de Chaldeeën (Babyloniërs) zal sturen, om het volk te straffen.

Habakuk 1:12 tot 2:5 📜 Tweede klacht en antwoord

U bent te rein van ogen om het kwade aan te zien, moeite kunt U niet aanschouwen. Waarom aanschouwt U wie trouweloos handelen, zwijgt U, wanneer een goddeloze [hem] verslindt die rechtvaardiger is dan hijzelf?
Habakuk 1:13 HSV

Hoe kan God nu een goddeloos volk (de Babyloniërs) gebruiken om Gods volk, een minder goddeloos volk (Israël) te straffen, vraagt Habakuk zich af. Hij moet het antwoord van God, het visioen, opschrijven in tafelen, zodat het in een oogopslag te zien is. Het zal een tijd duren voordat het visioen in vervulling gaat, maar het komt zeker.

‘De rechtvaardige zal door zijn geloof leven’

Zie, zijn ziel is hoogmoedig, niet oprecht in hem, maar de rechtvaardige zal door zijn geloof leven.
Habakuk 2:4 HSV

Deze tekst wordt drie keer geciteerd in het Nieuwe Testament: in Romeinen 1:17, Galaten 3:11 en Hebreeën 10:38. David Pawson schrijft dat Habakuk ermee wil zeggen dat de Babyloniërs zowel de goeden als de slechten zullen ombrengen. Veel mensen zullen hun geloof in God verliezen als de Babyloniërs komen, maar degenen die volhouden om in Hem te geloven zullen het komende oordeel overleven.

Het woord geloof in vers 4, houdt ook in volharding. Zowel Habakuk, als Paulus en de schrijver van de Hebreeënbrief roepen op om voortdurend op God te vertrouwen en vast te houden aan Gods beloften.

Habakuk 2:6-20 📜 ‘Wee Babel’

Iedereen zal spreuken op hem toepassen, spotliederen en raadsels.
Habakuk 2: 6a NBV21

De tweede vraag en het tweede antwoor zijn vijf spotliederen over Babel. God gebruikte Babel om Juda te straffen, maar Babel zal zelf ook gestraft worden. De vijf spotliederen en redenen om Babel te straffen zijn:

Onrecht: Babel berooft nu andere volken, maar zal zelf berooft worden
Behoefte aan macht: Babel maakte woekerwinsten ten bate van zijn huis, maar zal zelf het leven verliezen
Onmenselijkheid: Babel bouwt steden ten koste van mensenlevens, maar de steden van Babel zullen verwoest worden of aan anderen worden gegeven
Babel onteerde anderen door hen dronken te voeren en seksuele handelingen, maar zal dezelfde schande ervaren
Babel vereerde afgoden en zal hierom veroordeeld worden

De vijf spotliederen zijn verdeeld in twee delen (vers 6-14 en 15-20) die eindigen met een loflied op God:

Want de aarde zal vol worden met de kennis van de heerlijkheid van de HEERE, zoals het water [de bodem van] de zee bedekt.
Habakuk 2:14 HSV

Maar de HEERE is in Zijn heilige tempel. Wees stil voor Zijn aangezicht, heel de aarde!
Habakuk 2:20 HSV

Habakuk 3 📜 Gebed van Habakuk

In hoofdstuk 3 staat het gebed van Habakuk. Uit het woordje ‘sela’ in vers 3, 9 en 13 en het naschrift ‘voor de koorleider, bij mijn snarenspel’ kun je opmaken dat het een lied of psalm is, wat waarschijnlijk in de tempel werd gezongen. In vers 1, 3, 9, 13 en 19 worden ook woorden gebruikt die je ook tegenkomt in Psalm 17 en in Psalm 90.

HEER, ik heb uw aankondiging gehoord.
Voor wat U gaat doen, HEER, heb ik ontzag.
Breng het in deze tijd tot stand,
maak het in deze tijd bekend,
maar toon in het tumult uw mededogen.
Habakuk 3:2 NBV21

Habakuk vraagt in vers 2 aan God om in te grijpen, maar hij vraagt ook of God in Zijn toorn genadig wil zijn. In vers 3-15 beschrijft Habakuk de verschijning van God om Zijn volk te redden en de vijanden van het volk te straffen:

Het licht van Gods macht straalt aan de hemel
De pest gaat voor Hem uit en de koorts volgt Hem
De aarde schudt
De bergen beven
Waterstromen splijten de aarde
De zon en maan worden donker en het bliksemt

Dit maakt veel indruk op Habakuk. Hij beeft en trilt. Hij beseft dat hij moet wachten op de dag dat God de Babyloniërs zal oordelen. Dit is moeilijk, maar hij besluit dat wat er ook zal gebeuren dat hij op God blijft vertrouwen.

Al zal de vijgenboom niet in bloei staan
en er geen vrucht aan de wijnstok zijn,
al zal de opbrengst van de olijfboom tegenvallen
en zullen de velden geen voedsel voortbrengen,
al zal het kleinvee uit de kooi verdwenen zijn
en er geen rund in de stallen over zijn
ik zal dan toch in de HEERE van vreugde opspringen,
mij verheugen in de God van mijn heil.
De HEERE Heere is mijn kracht,
Hij maakt mijn voeten als die van de hinden,
en Hij doet mij treden op mijn hoogten.
Voor de koorleider, bij mijn snarenspel.
Habakuk 3:17-19 HSV