Bijbelboek DEUTERONOMIUM

Deuteronomium, filmpje ‘Bible Project’

Achtergrond

Het boek Deuteronomium bevat de toespraak die Mozes sprak tot  Israël. Aan het einde van de reis van 40 jaar in de woestijn. Het was kort voor zijn dood.

In Exodus, Leviticus en Numeri lezen we steeds: “en God zei tegen Mozes” en Mozes schreef de woorden op. In Deuteronomium is Mozes aan het woord en herhaalt hij de woorden van God.

Het is 40 jaar later en de vorige generatie, die het verbond had gebroken is gestorven. God maakt een nieuw begin met de nieuwe generatie, voordat ze het beloofde land intrekken. Die nieuwe generatie bestond uit mensen, die nog kind waren toen ze door de Rode Zee trokken. Aan hen moest Mozes de wet weer voorlezen en uitleggen. Ze moesten voorbereid worden op de toekomst, waar ze het beloofde land in zouden trekken.
Dat was gevaarlijk, want ze kregen te maken met grotere en machtigere volken. Er was ook een geestelijk gevaar. In de woestijn leefden ze als volk alleen, maar nu kregen ze te maken met allerlei vormen van afgoderij.

Titel

Deuteronomium betekent ‘tweede wet’. Daardoor kan het lijken alsof Deuteronomium dus een nieuwe wet is. Maar het is dezelfde wet als de wet die God op de berg Sinaï aan Mozes gaf, alleen nu is hij toegepast op een nieuwe situatie.

Auteur

Al in Deuteronomium 1:1-5 is te lezen dat Mozes de woorden van dit boek heeft gesproken tot heel Israël. In hoofdstuk 31:9 staat dat Mozes deze wet opschreef en gaf aan de priesters, de zonen van Levi. Er zullen ook anderen hebben geholpen het boek samen te stellen, gezien bijvoorbeeld het verslag van de dood van Mozes.

Indeling Deuteronomium

1. Deuteronomium 1:1-5 Inleiding
2. Deuteronomium 1:6 tot 4:43 Eerste toespraak met terugblik naar het verleden
3. Deuteronomium 4:44 tot 28:68 Tweede toespraak met verbondsregels
4. Deuteronomium 29:1 tot 30:20 Derde toespraak met oproep tot gehoorzaamheid
5. Deuteronomium 31:1 tot 34:12 Mozes’ laatste toespraak en daden en zijn dood

Inleiding

De tijd en de  plaats kun je hier lezen. In het 40e jaar, in de 11e maand. Mozes laat ook even subtiel weten dat de reis van 40 jaar ook in 11 dagen had gekund.

Eerste toespraak van Mozes

De eerste toespraak van Mozes is een terugblik naar het verleden. De manier waarop Mozes schrijft is te vergelijken met de Hethitische verdragen. Dit zijn verdragen die gebruikelijk waren in het Oude Nabije Oosten. Ik geef toe dat ik er nooit van gehoord had, voor de geïnteresseerden is hier een plaatje ervan.

Mozes noemt:

• Vertrek van de berg Sinaï
• Verantwoordelijkheid van Mozes, stamhoofden en rechters
• Opstand bij Kades-Barnea en daardoor mislukte poging om Kanaän in te gaan
• 40 jaar in de woestijn
• God begint nieuwe generatie naar het beloofde land te leiden. Ze mogen de Edomieten (afstammelingen van Esau), Moabieten en Ammonieten (afstammelingen van Lot) als broedervolken niet lastig vallen.
• Zijn eigen fouten en de straf daarvoor. Hij mocht het beloofde land zien, maar niet ingaan.
• Waarschuwing om de ervaring met God en Zijn verbond niet te vergeten.
• De drie vrijsteden

Tweede toespraak van Mozes

• Herhaling van de 10 geboden, belangrijk als uitgangspunt voor het leven met God.
• Geloofsbelijdenis van de Joden: “Luister Israël! De Heer is onze God, de Heer is de Enige”. Dit komt 20x voor in Deuteronomium.
• God heeft recht op de exclusieve liefde van Israël. Jezus haalt dit ook aan als hoofdgebod.
• De gedeelten over de koning en profetie zijn belangrijk in de heilsgeschiedenis.
• Door het gehoorzamen van Gods geboden gaat het Israël goed. Israël is afhankelijk van regen voor de oogst. Zo waren ze afhankelijk van God, net zoals in de woestijn van het manna dat God gaf.

Derde toespraak van Mozes

• De ballingschap en de terugkeer uit de ballingschap worden in hoofdstuk 30 al zichtbaar
• God belooft de Israëlieten het land voor altijd, maar dat betekent niet dat zij er altijd mogen wonen.

Een Hebreeuws lied over de heiligheid van God. Hij kan het niet verdragen als Israël zich niet aan het verbond houdt.

De vloek is gelukkig niet het laatste woord. Als ze in ballingschap zijn, zullen de Israëlieten zich bekeren en beseffen wat de zegeningen zijn die ze ooit hebben ontvangen. God zal de verstrooiden terugbrengen van de einden der aarde.

Mozes’ laatste toespraak en daden en zijn dood

• Mozes treft maatregelen voor de toekomst en stelt Jozua aan als nieuwe leider
• De wet werd opgeschreven, zodat hij bewaard bleef voor de toekomst
• Mozes schreef een lied wat de Israëlieten moesten leren, als aansporing om zich aan het verbond met God te houden

Zegen en vloek

Bij gehoorzaamheid wordt het volk Israël gezegend, bij ongehoorzaamheid volgt er een straf. De profeten, later in het Oude Testament wezen hier nog vaak op. De profeten maakten het verbond duidelijk door de zonden te benoemen en door een voorzegging van vloek of zegen.
In Deuteronomium 27 geeft Mozes de Israëlieten de opdracht naar de bergen Ebal en Gerizim gaan om een gedenksteen op te richten. Ze moeten een keus maken tussen zegen en vloek.

Het belang van Deuternomium

• Deuteronomium is uit het OT een van de meest geciteerde boeken in het NT. In alle boeken van het NT wordt het wel 80 keer aangehaald.
• Jezus was de profeet die door Mozes in Deuternomium werd voorspeld. Jezus kende de inhoud van Deuteronomium hele goed en haalde drie Bijbelteksten aan uit Deuteronomium als hij door de duivel verzocht wordt.
• Deuteronomium is de ‘grondwet’ van Israël.
• In de Bijbelboeken daarna en het bij vertellen van de geschiedenis van Israël speelt het gedachtegoed van Deuteronomium een belangrijke rol.
• God gaat met ons niet hetzelfde om als het over zegen gaat, als met Israël. Christenen zijn volgens Petrus geroepen om zegen uit te delen en te ontvangen. De apostelen waren niet rijk. De nadruk ligt in Efeze op geestelijke zegen.

ETS-Bijbelcursus

Binnenkort heb ik examen voor de ETS-Bijbelcursus die ik volg en waar ik erg enthousiast over ben. Ik leer altijd door te ‘strepen’ met mijn markeerstiften en een samenvatting te maken.

Deze blog heb ik gemaakt met hulp van:

• StudieBijbel online
• StudieBijbel in Herziene Statenvertaling
• ‘Rondreis door de Bijbel’
• Boek ‘In ontmoeting met het Oude Testament’
• Boek ‘Sleutels tot de Bijbel’ van David Pawson
• Samenvatting ETS
• PowerPoint ETS
• ETS online:
  

Filmpje en folder van de ETS-Bijbelcursus

Eerst even wat reclame voor de ETS. In 4 jaar tijd ga je de hele Bijbel door. Per maand wordt er een Bijbelboek uit het OT en een Bijbelboek uit het NT behandeld. Je kunt ervoor kiezen om eens per maand op zaterdag naar de cursus te gaan, of twee keer per maand een avond. Door de cursus krijg je een overzicht over de hele Bijbel.

Folder-ETS-2019-2020