De 10 geboden
De wet
Van kleins af aan hoorde ik ze elke zondagmorgen in de kerk, dus ik ken de 10 geboden uit mijn hoofd. In de evangelische gemeentes waar we lid waren, is het niet de gewoonte om de 10 geboden voor te lezen en men deed er soms ook wat negatief over de wet. Waarom eigenlijk vraag ik me nu af.
Na al die jaren wordt het tijd om mezelf eens wat meer te verdiepen in de 10 geboden en je kunt met mij meelezen. Ook ben ik benieuwd naar jouw ervaring met de wet of de 10 geboden én of mijn blog eventueel iets veranderd aan jouw kijk hierop.
Het verbond tussen God en Israël
De woorden ‘wet’ of ‘gebod’ hebben misschien een negatieve klank. ‘Gebod’ lijkt op ‘verbod’, je mag iets niet, wat niet-gelovigen wel mogen. De 10 geboden worden ook wel de 10 regels genoemd of de 10 woorden (decaloog). Dit klinkt al anders dan ‘wet’ of ‘gebod’. God maakte met de regels duidelijk aan het volk Israël hoe ze moesten leven.
De wet of de 10 geboden hebben alles te maken met een verbond. Een verbond wat God sloot met Israël. In de tijd van het Oude Testament, het oude Midden-Oosten was het sluiten van verdragen of verbonden heel gebruikelijk. Er zijn drie soorten verbonden in het Oude Testament: het pariteitsverdrag (tussen twee gelijkwaardige partijen), de koninklijke toekenning en het vazalverdrag (tussen ongelijkwaardige partijen). Verbonden werden gesloten om een relatie tussen mensen of tussen God en mensen te bevestigen. God had het beste voor met het volk Israël en met ons.
Het ‘Boek van het verbond’
Hij nam het boek van het verbond en las dit ten aanhoren van het volk voor. En zij zeiden: Alles wat de HEERE gesproken heeft, zullen wij doen en Hem gehoorzamen.
Exodus 24:7 HSV
Het verbond van God met het volk Israël staat beschreven in Exodus 19-24. Dit wordt ook wel het ‘Boek van het verbond’ of ‘verbondsboek’ genoemd, waarvan de 10 geboden het hart vormen. Het verbondsboek bevat:
- de 10 geboden
- de wetten voor de samenleving
- de wetten voor het aanbiddingsleven van Israël
- de wetten voor de inname van het Beloofde Land.
De 10 geboden beginnen met een verwijzing naar het verleden (Exodus 20:2) en aan het einde staat een verwijzing naar de toekomst (Exodus 23:20-33). Voordat God de 10 geboden geeft, herinnert Hij het volk eraan hoe Hij hen uit Egypte heeft bevrijd en voor hen zorgde. In Exodus 23 verzekert God het volk dat Hij altijd bij hen zal zijn en hen zal brengen in het beloofde land.
De 10 geboden in Exodus en Deuteronomium
De 10 geboden staan twee keer in het Oude Testament beschreven, in Genesis 20:2-17 en in Deuteronomium 5:6-21.
De eerste keer is nadat het volk Israël in de Sinaï-woestijn was aangekomen. De tweede keer is nadat het volk Israël 40 jaar door de woestijn heeft gezworven.
| gebod | Exodus 20:2-17 (HSV) | Deuteronomium 5:6-21 (HSV) |
|---|---|---|
| 1 | U zult geen andere goden voor Mijn aangezicht hebben. | U zult geen andere goden voor Mijn aangezicht hebben. |
| 2 | U zult voor uzelf geen beeld maken, [geen] enkele afbeelding [van] wat boven in de hemel, of beneden op de aarde of in het water onder de aarde is. | U zult voor uzelf geen beeld maken, [geen] enkele afbeelding [van] wat boven in de hemel, of beneden op de aarde of in het water onder de aarde is. U zult zich daarvoor niet neerbuigen, en die niet dienen, want Ik, de HEERE, uw God, ben een na-ijverig God, Die de misdaad van de vaderen vergeldt aan de kinderen, en aan het derde en aan het vierde [geslacht] van hen die Mij haten; maar Die barmhartigheid doet aan duizenden van hen die Mij liefhebben en Mijn geboden in acht nemen. |
| 3 | U zult de Naam van de HEERE, uw God, niet ijdel gebruiken, want de HEERE zal niet voor onschuldig houden wie Zijn Naam ijdel gebruikt. | U zult de Naam van de HEERE, uw God, niet ijdel gebruiken, want de HEERE zal niet voor onschuldig houden wie Zijn Naam ijdel gebruikt. |
| 4 | Gedenk de sabbatdag, dat [u] die heiligt. | Neem de sabbatdag in acht om die te heiligen, zoals de HEERE, uw God, u geboden heeft. Zes dagen zult u arbeiden en al uw werk doen, maar de zevende dag is de sabbat van de HEERE, uw God. [Dan] zult u geen enkel werk doen, u, noch uw zoon, noch uw dochter, noch uw slaaf, noch uw slavin, noch uw rund, noch uw ezel, noch enig vee van u, noch uw vreemdeling, die binnen uw poorten is, opdat uw slaaf en uw slavin rusten zoals u. Want u zult in gedachten houden dat u slaaf geweest bent in het land Egypte en dat de HEERE, uw God, u vandaar uitgeleid heeft met sterke hand en uitgestrekte arm. Daarom heeft de HEERE, uw God, u geboden de dag van de sabbat te houden. |
| 5 | Eer uw vader en uw moeder, opdat uw dagen verlengd worden in het land dat de HEERE, uw God, u geeft. | Eer uw vader en uw moeder, zoals de HEERE, uw God, u geboden heeft, opdat uw dagen verlengd worden en opdat het u goed gaat in het land dat de HEERE, uw God, u geeft. |
| 6 | U zult niet doodslaan. | U zult niet doodslaan. |
| 7 | U zult niet echtbreken. | En u zult geen overspel plegen. |
| 8 | U zult niet stelen. | En u zult niet stelen. |
| 9 | U zult geen vals getuigenis spreken tegen uw naaste. | En u zult geen vals getuigenis spreken tegen uw naaste. |
| 10 | U zult niet begeren het huis van uw naaste. U zult niet begeren de vrouw van uw naaste, noch zijn slaaf, noch zijn slavin, noch zijn rund, noch zijn ezel, noch iets wat van uw naaste is. | En u zult niet begeren de vrouw van uw naaste. U zult uw zinnen niet zetten op het huis van uw naaste, noch op zijn akker, noch op zijn slaaf, noch op zijn slavin, noch op zijn rund, noch op zijn ezel, noch op iets wat van uw naaste is. |
Bijbel in strip
Het is leuk om de 10 geboden op een andere manier te lezen dan uit een bekende Bijbelvertaling. In de ‘Bijbel in strip’ staat een hele snelle en korte samenvatting. Ook de Bijbel in Gewone Taal is kort, maar krachtig.
De inhoud van de 10 geboden
David Pawson schrijft in ‘Sleutels tot de Bijbel’ over drie basisprincipes van de 10 geboden: respect/eerbied, verantwoordelijkheid en vergelding.
Alle tien geboden zijn hierop gebaseerd – eerbied voor God, eerbied voor zijn Naam, eerbied voor Zijn dag, respect voor mensen, respect voor het gezinsleven, respect voor het huwelijk, respect voor andermans eigendom, respect voor de goede naam van die ander.
David Pawson – Sleutels tot de Bijbel
De eerste vier geboden of regels gaan over het vereren van God en de laatste zes over het omgaan met anderen.
Eerste gebod
In andere volken rondom Israël vereerde met vele goden, maar het volk Israël heeft één God. Ook voor christenen is er maar één God. Bij ‘andere goden’ kun je ook denken aan het vereren van mensen of dingen.
Tweede gebod
In Egypte en Kanaän zag men de goden vaak in verband met bepaalde aspecten van de schepping. En men maakte bepaalde afbeeldingen waarin met ze vereerde. De Israëlieten mochten geen beeld maken van iets in de lucht, op de aarde of in de zee, om dit te aanbidden.
In feite kunnen Zijn schepselen alleen maar goed functioneren als ze God de eer en aanbidding geven die Hij verdient. Gods na-ijver is dus tevens ook Zijn ijver voor het welzijn van Zijn schepping.
HSV-Studiebijbel
Derde gebod
Het derde gebod waarschuwt Israël om de naam van God niet in verband te brengen met oneerlijke en verkeerde zaken. De naam van God mag ook niet als toverformule gebruikt worden.
Vierde gebod
Zes dagen mogen de Israëlieten werken, maar niet op de zevende dag, de sabbat. In Exodus is de basis hiervan de schepping in zes dagen en de zevende dag waarop God rustte van al Zijn werk, dat Hij had gemaakt. In Deuteronomium is dit de bevrijding van het volk Israël uit slavernij. Volgens de profeet Ezechiël is de rustdag een teken van Gods verbond met hen en onderscheidt het hen van de andere volken.
Ook heb Ik hun Mijn sabbatten gegeven, om een teken te zijn tussen Mij en hen, zodat zij zouden weten dat Ik de HEERE ben Die hen heiligt.
Ezechiël 20:12 HSV
De zondagsrust in de christelijke kerk is iets anders dan de sabbat. De zondag verwijst naar de opstanding van Christus en de sabbat naar het verbond van God met Israël. De meningen zijn onder christenen verdeelt over het houden van de sabbat als rustdag of de zondag als rustdag.
Vijfde gebod
Het vijfde gebod heeft te maken met respect voor ouderen en de zorg voor ouders wanneer ze ouder worden en hulp nodig hebben. ‘Opdat uw dagen verlengd worden’ betekent volgens de HSV-Studiebijbel niet zomaar een lang leven, maar een leven vol van Gods nabijheid en genade.
Zesde, zevende, achtste en negende gebod
Het zesde, zevende, achtste en negende gebod hebben te maken met de vrede binnen het apart gezette (of heilig) volk Israël. Ze mogen niet doodslaan, geen overspel plegen, niet stelen en geen vals getuigenis spreken tegen hun naasten.
U dan, u zult voor Mij een koninkrijk van priesters en een heilig volk zijn. Dit zijn de woorden die u tot de Israëlieten moet spreken.
Exodus 19:6 HSV
- Met het woord doodslaan kan zowel moord als doden door onvoorzichtig handelen bedoelt worden. Niet bedoelt is doden tijdens oorlog.
- Het zevende gebod gaat niet alleen over echtbreuk/overspel. De wet gaat verder in Exodus 21:10.
- Het achtste gebod verbied diefstal.
- Het negende gebod gaat over het afleggen van een vals getuigenis in een rechtsgeding, waardoor je naaste kan worden veroordeeld. De samenleving in Israël moest gerechtigheid laten zien. Liegen was uit den boze.
Tiende gebod
De eerste negen geboden gingen over daden of woorden, maar het tiende gebod gaat over gevoelens, over het hart. ‘U zult niet begeren’ iets wat van de ander is. Begeren of hebzucht staat volgens Paulus gelijk aan afgoderij. Uit het begeren van iets van de ander, kunnen weer andere zonden ontstaan en worden dus ook andere geboden overtreden.
Psalm 119
De meest bekende Psalm die gaat over de wet van God is Psalm 119. Het is een lofpsalm over de Thora, de wet van God. De psalmdichter wijst op het belang van het vasthouden aan Gods Woord. Hij is blij met de wet.
Geef mij inzicht, dan zal ik Uw wet in acht nemen; ja, ik zal mij er met heel mijn hart aan houden.
Psalm 119:29-35 HSV
Doe mij treden op het pad van Uw geboden, want daarin vind ik vreugde.
Ik verblijd mij in Uw geboden, die ik liefheb.
Psalm 119:47-48 HSV
Ik hef mijn handen op naar Uw geboden, die ik liefheb, en overdenk Uw verordeningen.
Hoe lief heb ik Uw wet! Hij is heel de dag mijn overdenking.
Psalm 119: 97-98 HSV
Uw geboden maken mij wijzer dan mijn vijanden, want zij zijn voor eeuwig bij mij.
Jezus vervult de wet
Denk niet dat Ik gekomen ben om de Wet of de Profeten af te schaffen; Ik ben niet gekomen om die af te schaffen, maar te vervullen.
Mattheüs 5:17-18 HSV
Want, voorwaar, Ik zeg u: Totdat de hemel en de aarde voorbijgaan, zal er niet één jota of één tittel van de Wet voorbijgaan, totdat het alles geschied is.
Jezus is niet gekomen om de wet af te schaffen blijkt uit deze tekst in Mattheüs. Jezus heeft de wet en heel het Oude Testament vervult. Alles in het Oude Testament gaat over de Here Jezus en Hij heeft de profetieën werkelijkheid laten worden.
Samenvatting van de wet door de Here Jezus
Sjema Israel, Adonai Elo-hénoe, Adonai echád
Luister, Israël! De HEERE, onze God, de HEERE is één!
Deuteronomium 6:4-5 HSV
Daarom zult u de HEERE, uw God, liefhebben met heel uw hart, met heel uw ziel en met heel uw kracht.
U mag geen wraak nemen of een wrok koesteren tegen uw volksgenoten, maar u moet uw naaste liefhebben als uzelf. Ik ben de HEERE.
Leviticus 19:18 HSV
Het gebod uit Deuteronomium wordt door gelovige Joden twee keer per dag opgezegd. De Here Jezus vat de hele wet samen met de tekst uit Deuteronomium en die uit Leviticus. Deze samenvatting volgt in veel kerken daarom ook iedere zondag ná het lezen van de wet.
Jezus zei tegen hem: U zult de Heere, uw God, liefhebben met heel uw hart, met heel uw ziel en met heel uw verstand.
Mattheüs 22:37-40 HSV
Dit is het eerste en het grote gebod.
En het tweede, hieraan gelijk, is: U zult uw naaste liefhebben als uzelf.
Aan deze twee geboden hangt heel de Wet, en de Profeten.
De volgende uitleg uit de StudieBijbel Online vind ik te mooi om niet te delen. Omdat hieruit ook weer duidelijk wordt dat de wet te maken heeft met het verbond van God.
De Schrift, die Jezus aanhaalt, zegt ‘u zult de Here uw God liefhebben’ en niet ‘u zult God liefhebben’. Het gaat om de HEER, de God van het verbond, die beloofd heeft Zijn volk nooit te verlaten. En het is ‘uw God’, met andere woorden, voordat wij Hem liefhebben, heeft Hij ons liefgehad met een volkomen liefde.
StudieBijbel Online
Sela – Welzalig de man – CD/DVD Live in Utrecht
Bronnen
- Uitgelichte afbeelding: Pixabay
- Jeff Anderson, Mike Maddox – Bijbel in strip
- Cursistensamenvatting | ETS-Bijbelcursus
- 2018-2019 | Leerjaar 1 | Oude Testament | Les 2
- Cursistensamenvatting | ETS-Bijbelcursus
- 2018-2019 | Leerjaar 1 | Oude Testament | Les 3
- Evangelisch College – Het grote verhaal van de Bijbel
- HSV-Studiebijbel
- David Pawson – Sleutels tot de Bijbel
- M.J. Paul – De Tien Woorden in christelijk perspectief
- StudieBijbel Online
Hallo Heleen, Ik zie dat hier nog geen reacties op zijn gegeven. Ik begrijp dat wel, de wet is immers in onze samenleving iets wat je doet als je heeel braaf bent, een sulletje die niet zo goed wijs is. We zijn opgegroeid waarbij de meesterboef een sympathieke romantisch figuur is, terwijl de wet dom en achterhaald is, denk maar aan alle films en series.
Je zegt terecht dat God een verbond heeft gemaakt, maar we beseffen niet wat voor een verbond.
Jes.545 Want uw Maker is uw Man, HEERE der heirscharen is Zijn Naam; en de Heilige Israëls is uw Verlosser; Hij zal de God des gansen aardbodems genaamd worden.
6 Want de HEERE heeft u geroepen, als een verlaten vrouw en bedroefde van geest; nochtans zijt gij de huisvrouw der jeugd,
Dit verbond, Zijn huwelijks verbond is voor Zijn volk genaamd Israël, dat zijn al diegene die Hem willen volgen. Het Israël wat voor de berg stond bestond uit mensen van de 12 stammen EN vele andere mensen, uit vele landen incl Egypte. Deze gemengde groep moest een voorbeeld zijn voor heel de wereld om ook ingelijfd te worden in Israël.
Hij gaf hierbij Zijn huwelijks voorwaarden om alleen trouw te zijn aan Hem en aan heel Zijn bruid oftewel een ieder die hem volgt. Daarom moeten we eerst Hem en daarna een ieder ander respecteren, daarom is dat Het gebod en uiting van liefde, waar Jezus het later over heeft.
Dat dit verbond eeuwig is voor een ieder die bij Hem wilt horen kan je zien in openbaringen als Hij Zijn bruid heeft gehaald. Dat zijn namelijk een ieder die EN Jezus hebben aangenomen EN de geboden doen.
groet Raymond