Geschiedenis en de tijd van Daniël
Deze blog gaat over Daniël 1-6, maar eerst iets over de tijd waarin Daniël leefde. Na de dood van koning Salomo viel het koninkrijk Israël uiteen in twee koninkrijken, het Noordrijk Israël en het Zuidrijk Juda. In 722 voor Christus werd het Noordrijk Israël in ballingschap gevoerd naar Assyrië. Babel en veroverde Assyrië en koning Nebukadnezar veroverde Egypte.
Koning Nebukadnezar voerde het Zuidrijk Juda in ballingschap naar Babel. Dit ging in drie fasen:
- in 605 voor Christus werd de koninklijke familie en andere Israëlieten van voorname afkomst naar Babel meegenomen.
- in 597 voor Christus werden mensen uit de betere klassen uit de samenleving meegenomen, waaronder de profeet Ezechiël. Koning Jojakim bleef als leider in Juda.
- in 586 voor Christus werd de tempel verwoest en werd de rest van Juda weggevoerd naar Babel. Ook koning Zedekia moest mee, maar de profeet Jesaja bleef in Juda.
Wie was Daniël?
En God schonk de vier jongemannen wijsheid, kennis en verstand van alle geschriften; bovendien was Daniël bij machte alle mogelijke visioenen en dromen uit te leggen.
Daniël 1:17 NBV21
Daniël was nog jong toen hij werd meegenomen naar Babel, samen met zijn drie vrienden: Hananja, Misaël en Azarja. Dit was met de eerste groep ballingen, in 606 voor Christus. Waarschijnlijk schreef hij het hele boek, in ieder geval het tweede deel. Zijn naam betekent ‘God is Rechter‘ of ‘God is mijn Rechter‘. Hij was wijs en kon visioenen en dromen uitleggen. Daniël liet zien hoe je in een vreemd land, met heidense invloeden toch God trouw kon blijven.
Zeker, je bent wijs, zelfs wijzer dan Daniël, geen mysterie blijft voor je verborgen.
Ezechiël 28:3 NBV21
In het Oude Testament wordt Daniël genoemd in het boek Ezechiël. In Ezechiël 14:14 en 20 gaat het om de rechtvaardigheid van Daniël, Noach en Job en de onrechtvaardigheid van het volk Israël. In Ezechiël 28:3 gaat het om de wijsheid van Daniël. In het Nieuwe Testament, in Mattheüs, spreekt Jezus over de de tijd voordat Hij wederkomst en haalt Hij een profetie aan uit Daniël 9.
Kenmerken en indeling van het boek Daniël
Het boek Daniël bestaat uit twee delen, hoofdstuk 1-6 en 7-12. Het zijn twee heel verschillende delen, dat is meteen duidelijk door de tekstsoort. Het eerste deel is verhalend en het tweede deel apocalyptisch.
| Daniël 1-6 | Daniël 7-12 | |
|---|---|---|
| genre/tekstsoort | geschiedenis/verhaal | apocalyptisch |
| inhoud | Daniël en zijn drie vrienden aan het hof van Babel | visioenen van Daniël |
| elk hoofdstuk begint met een probleem dat in het verhaal wordt opgelost | ||
| bevat vooral wonderen | bevat voral profetieën | |
| tijd | heden tijdens het leven van Daniël | toekomst na het leven van Daniël |
| persoonsvorm | óver Daniël gesproken in de derde persoon ‘hij’ | geschreven door Daniël ‘ik’ |
BibleProject-Nederlands│Overzicht: Daniël
Daniël 1📜Daniël en zijn vrienden aan het hof van Babel
De koning gaf het hoofd van zijn eunuchen, Aspenaz, opdracht een aantal Israëlieten van koninklijke en voorname afkomst naar zijn paleis te brengen.
Daniël 1:3-4 NBV21
Het moesten jongemannen zonder lichamelijke gebreken zijn, aantrekkelijk om te zien, rijk aan kennis, ontwikkeld en met een scherp verstand, en bovendien geschikt om aan het hof te dienen. Aspenaz moest hen onderwijzen in de geschriften en de taal van de Chaldeeën.
Daniël en zijn vrienden kregen andere namen die verwezen naar Babylonische goden:
- Daniël – Beltsazar
- Hananja -Sadrach
- Misaël – Mesach
- Azarja – Abednego
Nebukadnezar dwong hen om zich aan te passen aan de Babylonische cultuur en wilde dat ze hun Joodse gewoontes en hun God zouden vergeten. Maar Daniël en zijn vrienden bleven God trouw. God gaf hen wijsheid en Daniël gaf Hij ook het inzicht in visioenen en dromen.
Daniël 2📜De eerste droom van Nebukadnezar
Koning Nebukadnezar had een droom en Daniël was de enige aan het hof die de droom kon vertellen en uitleggen. Daniël loofde de God van de hemel en ook de koning beleed dat de God van de Judeeërs de God der goden was en de Heer van koningen.
Het mysterie werd aan Daniël onthuld in een nachtelijk visioen. Daarop prees hij de God van de hemel.
Daniël 2:19 NBV21
De koning zei tegen Daniël: ‘Het is waar, uw God is de God der goden en de Heer der koningen. Hij onthult mysteries en daardoor hebt u dit mysterie kunnen onthullen.’
Daniël 2:47 NBV21
In zijn droom had Nebukadnezar een groot metalen beeld gezien, met een hoofd van goud, borst en armen van zilver, een buik en dijen van koper, benen van ijzer en voeten van ijzer vermengd met klei. Terwijl hij er naar keek kwam er een steen die de voeten van het beeld raakt en het hele beeld verbrijzelde. De steen werd een grote berg die de hele aarde in beslag nam.
Daniël legt uit dat het beeld staat voor vier toekomstige koninkrijken en het gouden hoofd is Nebukadnezar. Al die koninkrijken komen, maar ze zullen ook weer vallen en dan zal God een eeuwig durend koninkrijk oprichten.
| hoofd van goud | Babylonische Rijk | 625-539 v. Christus |
| borst en armen van zilver | Medo-Perziche Rijk | 539-331 v. Christus |
| buik en dijen van koper | Griekse Rijk | 331-63 v. Christus |
| benen van ijzer en voeten van ijzer vermengd met klei | Romeinse Rijk | 63 v. Christus tot 476 na Christus |
| steen die een grote berg wordt | Messiaanse Rijk | toekomst |
Daniël 3📜Het beeld van Nebukadnezar en de brandende oven
Wie niet neerknielt en buigt, zal onmiddellijk in een brandende oven worden gegooid.’
Daniël 2:6-7 NBV21
En dus knielden alle volken en naties, welke taal zij ook spraken, zodra ze de muziek van hoorn, panfluit, lier, luit, harp en andere instrumenten hoorden, en bogen zij in aanbidding voor het gouden beeld dat koning Nebukadnessar had opgericht.
Waarschijnlijk als reactie op de droom, liet koning Nebukadnezer een beeld bouwen van dertig meter hoog en drie meter breed. Het stond in het dal van Dura en stak overal bovenuit, zodat iedereen het kon zien. Het hele beeld was van goud, niet alleen het hoofd, zoals in de droom. De boodschap van de droom, dat alle koninkrijk eindig zouden zijn, had hij niet begrepen. Iedereen moest buigen voor het beeld en wie dit niet deed zou in een brandende oven worden gegooid. De drie vrienden van Daniël: Sadrach, Mesach en Abed-Nego bogen niet voor het beeld.
Hij vervolgde: ‘Maar ik zie vier mannen vrij rondlopen in het vuur. Ze zijn ongedeerd en de vierde lijkt op een godenzoon!’
Daniël 3:25 NBV21
De drie vrienden bleven ongedeerd in het vuur. Er liep een vierde persoon bij hen in het vuur die eruit zag als een goddelijk wezen. In vers 25 wordt hij een godenzoon genoemd en in vers 28 een engel van God. Het kan een beschermengel zijn geweest, door God gezonden. Het kan ook een verschijning van Jezus Christus (vóór zijn menswording) geweest zijn.
Daniël 4📜De tweede droom van Nebukadnezar
Nebukadnezar zag in zijn tweede droom een hoge boom staan die steeds groter en sterker werd, zo hoog als de hemel. De dieren vonden er eten en beschutting. Een engel kwam uit de hemel en zei hem de boom om te hakken. Een klein stukje van de boomstam werd met een ketting van ijzer en brons vastgezet, zeven jaar blijven staan en gras eten. De boomstam ging weer groeien.
Twaalf maanden later, toen de koning op het dak van het koninklijk paleis van Babel liep te wandelen,
Daniël 4:26-28 NBV21
zei hij: ‘Is Babel niet indrukwekkend, de koningsstad die ik door mijn grote macht heb gebouwd tot eer van mijn majesteit?’
De koning had deze woorden nog niet gesproken of er klonk een stem uit de hemel: ‘Dit wordt u aangekondigd, koning Nebukadnessar: Het koningschap is u ontnomen.
Daniël legde de droom uit. Nebukadnezar was zelf de boom en God zou hem oordelen als hij niet toe zou geven dat God alle macht heeft. Twaalf maanden later stond Nebukadnezar op het dak van het koninklijk paleis op te scheppen over zichzelf en zijn prestaties. Toen zei een stem uit de hemel dat zijn koningschap weg was en de profetie ging in vervulling. Zeven jaar leefde Nebukadnezar als een dier, zonder verstand, hij at gras, zijn haar groeide als de veren van een adelaar, zijn nagels groeiden door en zijn handen legen op de poten van vogels. Na zeven jaar sloeg hij zijn ogen op naar de hemel en kreeg hij zijn verstand weer terug.
Christelijke Kinderliedjes│Nebukadnezar is in de war
Daniël 5📜Koning Belsazar
Koning Nebukadnezar was niet letterlijk de vader van Belsazar. Er zijn nog andere koningen geweest voordat Belsazar koning werd. Hij was de laatste koning van Babel. Op een dag gaf koning Belsazar een groot feest met duizend van zijn onderdanen. Het was een groot, heidens feest met veel drank en seks. Onder invloed van de wijn liet hij de gouden en zilveren vaten en bekers halen, uit de tempel van Jeruzalem.
Tijdens het feest verscheen er een vinger die op de muur schreef “Menee, menee, tekeel en parsien”. Niemand begreep de woorden en koning Belsazar beefde van angst. Weer was Daniël degene die de woorden uitlegde aan de koning.
En dit is wat die woorden betekenen: menee – God heeft de dagen van uw koningschap geteld en er een einde aan gemaakt;
Daniël 5:26-28 NBV21
tekeel – u bent gewogen en te licht bevonden;
perees – uw koninkrijk is verdeeld en aan de Meden en de Perzen gegeven.’
Daniël kreeg een purperen mantel en een gouden ketting en hij zou als derde in rang regeren in het koninkrijk van Babel. Maar diezelfde nacht werd koning Belsazar gedood en nam Kores, de koning van Perzië de stad Babylon in. Dit was in het jaar 539 voor Christus.
Daniël 6📜Daniël in de leeuwenkuil
Perzië had nu de macht en Darius, de Meder was koning over Babylon. Daniël was al tegen de negentig jaar oud en kreeg een hoge functie in de nieuwe Medo-Perzische regering. Daniël deed zijn werk zo goed dat de koning overwoog hem de leiding te geven over het hele Perzische Rijk.
Daniël nu onderscheidde zich van de rijksbestuurders en satrapen door zijn buitengewone begaafdheid. De koning overwoog zelfs hem over het hele koninkrijk aan te stellen.
Daniël 6:4 NVB21
Zijn medebestuurders zijn jaloers en bedenken een plan Daniël eruit te werken. Ze gingen naar de koning met een nieuwe wet die de koning moest opschrijven, dan kon de wet niet veranderd worden. Iedereen die zich er niet aan hield zou in een leeuwenkuil worden gegooid. Het moest een iets zijn waar Daniël zich niet aan zou houden, vanwege zijn trouw aan de wet van God. Dan alleen kon het plan slagen wisten ze.
Alle rijksbestuurders van het koninkrijk, stadhouders en satrapen, raadsheren en gouverneurs, zijn van mening dat er een koninklijk besluit moet worden uitgevaardigd waarin wordt vastgelegd dat eenieder die de komende dertig dagen een verzoek tot een god of een mens richt in plaats van tot u, majesteit, in de leeuwenkuil zal worden geworpen.
Daniël 6:8 NBV21
De rest van het verhaal is bekend. Daniël blijft bidden tot God en wordt in de leeuwenkuil gegooid, maar een engel beschermt hem.
Bronnen
- Uitgelichte afbeelding: BibleProject
- StudieBijbel online
- HSV-Studiebijbel
- Evangelisch College – Rondreis door de Bijbel
- Bill T. Arnold en Bryan E. Beyer – In ontmoeting met het Oude Testament
- Pat en David Alexander – Handboek bij de Bijbel
- David Pawson – Sleutels tot de Bijbel
- Samenvatting ETS, OT 202/2022 les 5
- BALLINGSCHAP EN TERUGKEER NAAR JERUZALEM 🗺
- Jeffrey Geoghegan, Michael Homan│De Bijbel voor Dummies