Lied der liederen
Hooglied, van Salomo (Hooglied 1:1 NBV)
De Hebreeuwse naam van dit Bijbelboek is ‘lied der liederen’. Het gaat om een heel bijzonder lied blijkt uit deze naam. De uitdrukking is te vergelijken met ‘Koning der Koningen’ of ‘ijdelheid der ijdelheden’.
Van Salomo?
In de Hebreeuwse Bijbel staat: Het lied der liederen, welke is ‘le shlomo’.
‘Le’ kan betekenen: ‘van’, ‘door’, ‘aan’, ‘over’, ‘volgens’, ‘betreffende’ of ‘naar analogie van’.
Lang is gedacht dat Salomo de schrijver is, maar dit hoeft dus niet zo te zijn. Je kunt je afvragen hoe geloofwaardig het boek dan is, omdat Salomo niet echt een monogaam huwelijk had. Een argument voor Salomo als schrijver is de overeenkomst met Spreuken. Vergelijk bijvoorbeeld Hooglied 4:9 met Spreuken 1:0, of Hooglied 4:11 met Spreuken 5:3. Waarschijnlijk is Hooglied wel geschreven tijdens de regering van Salomo. Hij en zijn regering worden genoemd.
Inleiding
Het woord ‘Hooglied’ is overgenomen uit het Duits, waar Luther de Hebreeuwse woorden vertaalde met ‘Das Hohelied’. In het Duits is dat verwant met ‘Hochzeit’, dat ‘bruiloft’ betekent.
Net als in het boek Esther, wordt de naam van God niet één keer genoemd. Joden lezen Hooglied op het paasfeest en denken dan terug aan de liefde van God voor Israël bij de bevrijding uit Egypte.
Hooglied is een lastig Bijbelboek, omdat het op heel veel manieren is uit te leggen. Is het doorlopend verhaal of zijn het losse verhalen bij elkaar bijvoorbeeld. Een belangrijke vraag is ook of je het boek Hooglied letterlijk of geestelijk moet opvatten/lezen.
Letterlijk of geestelijk
Letterlijk
Hooglied is dan een letterlijke beschrijving van liefde en seksualiteit. Het beschrijft de verlangens van man en vrouw naar elkaar. Van de rabbijnen mocht het pas gelezen worden als een man 30 jaar oud was (‘De Bijbel voor iedereen’ pag. 96). Als je Hooglied letterlijk neemt, kun je het zien als een bevestiging dat God seksualiteit aan de mens gaf als een zegen, God heeft het bedacht.
Geestelijk
Het boek kan ook geestelijk of allegorisch worden gelezen. Alles is dan niet letterlijk, maar een metafoor voor een diepere betekenis. Het gaat dan over:
- De liefde tussen God en Zijn volk Israël (Joden)
- De liefde tussen Jezus en de Kerk als Zijn bruid (Christenen). Dit is de invloed van de kerkvaders.
Door vroege Joodse uitleggers werd Hooglied opgevat als een allegorie van God liefde voor Israël. God vergeleek Zijn verbondsrelatie met het volk Israël met een huwelijk. Dit lezen we bijvoorbeeld in Jeremia 2:2, Jeremia 3:1, Ezechiël 16:1-22.
In het Nieuwe Testament vergelijkt Paulus de relatie tussen Christus en de Gemeente met een huwelijk. Wanneer je de twee geliefden interpreteert als Christus en de kerk kom je veel christelijke thema’s tegen: Christus staat aan de deur en klopt om binnen te komen. De scène van de bruidsstoet is voor christenen een duidelijk beeld van de relatie tussen Christus en de kerk als Zijn bruid.
Hooglied en het huwelijk
Het huwelijk wordt niet genoemd, maar wel een woord wat alleen binnen het verband van het huwelijk gebruikt wordt, het woord ‘kalla’ – ‘bruid’. Heel de Torah is het kader waarbinnen Hooglied is geschreven. Daarom is niet logisch dat Hooglied ruimte zou geven aan seksualiteit buiten het huwelijk.
Personen in Hooglied
Er zijn verschillende hoofdpersonen in het Bijbelboek Hooglied. In onder andere de HSV en de NBV zijn die verschillende personen goed aangegeven. Er zijn diverse mogelijkheden voor de man in het verhaal, daarom kunnen er twee verhaallijnen bestaan.
1. Een jonge vrouw
-zij
-bruid
-Sunamitische
-neemt initiatief
-Ze kan de geliefde van een herder zijn, of de geliefde van Salomo
-de gemeente van Christus
2. De man
-Hij
-de jonge herder die zij liefheeft
-bruidegom
-Salomo als herder
-Christus
3. De dochters van Jeruzalem
-Anderen, als achtergrond en contrast
-Jonge meisjes, onervaren in de liefde
-Meisjes uit de harem van Salomo?
4. De moeder en de broers van de bruid
De broers dienen als bewakers van de zedelijkheid en handhavers van sociale gebruiken
5. Salomo
Koning Salomo
BibleProject – Song of Songs
Indeling – cyclus
Hooglied is in te delen in vijf cycli of rondes:
- Kennismaking (1:1 tot 2:4)
- Uitnodiging (2:5-17)
- Huwelijksdag (3:1 tot 5:1)
- Verlangen (5:2 tot 7:13)
- Bezinning/Vervulling (7:14 tot 8:14)
In elke ronde zie je het volgende patroon:
A. Zij verlangt naar hem
B. Hij verschijnt. Zij maakt hem complimenten.
C. Hij maakt haar complimenten en verlangt naar haar.
D. Zij nodigt hem uit/zij geeft zich aan hem.